Gần đây, ứng dụng Alipay đã có một bản cập nhật đáng chú ý. Trong đó, tổng tài sản của người dùng được phân loại thành các hạng mục linh hoạt hơn. Đây là cơ hội tốt để tôi xem xét lại những hiểu biết về tài chính cá nhân cũng như chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn của mình.
Tại sao cần quản lý tài chính?
Trước hết, chúng ta cần làm rõ động lực đằng sau việc này. Nhiều người nghĩ đến tự do tài chính hay tỷ lệ ngoại hạng anh cải thiện chất lượng cuộc sống – tất cả đều đúng. Nhưng ở mức độ sâu hơn, lý do cơ bản là: đường cong thu nhập và chi tiêu trong các giai đoạn khác nhau của cuộc đời không khớp nhau, và chúng ta cần sử dụng quản lý tài chính để tái phân phối thu nhập.
Khi còn trẻ, thu nhập thường cao hơn, nhưng khi già đi, thu nhập sẽ giảm xuống mà chi phí sinh hoạt không nhất thiết phải giảm theo. Vì vậy, việc tiết kiệm tiền khi còn trẻ để sử dụng vào lúc về già là một hình thức quản lý tài chính cơ bản. Tiết kiệm cho tuổi già chính là ví dụ điển hình về việc phân bổ lại thu nhập giữa các giai đoạn khác nhau của cuộc đời.
Một góc nhìn khác, quản lý tài chính giúp bạn đối phó với rủi ro thu nhập giảm sút trong tương lai, đảm bảo mức sống ổn định. Những rủi ro này bao gồm nhiều tin tức bóng đá yếu tố như già đi (rủi ro chắc chắn nhất), thất nghiệp, tai nạn, hoặc bệnh tật nghiêm trọng.
Tiết kiệm và tiêu dùng thông minh
Để bắt đầu quản lý tài chính, trước tiên bạn cần có “tài” để quản lý. Điều này có nghĩa là bạn cần tăng nguồn thu nhập (mở rộng nguồn thu) và giảm chi tiêu không cần thiết (thắt chặt chi phí).
Lấy ví dụ từ thực tế, tôi đang thử nghiệm một phương pháp tiết kiệm dành cho việc mua điện thoại mới sau hai năm nữa. Tôi sử dụng tính năng “Tiết kiệm theo mục tiêu” trên Alipay để gửi một khoản nhỏ mỗi tháng (khoảng 300 nghìn đồng). Sau hai năm, số tiền này sẽ tích lũy đủ để mua một chiếc iPhone mới. Cách này giống như trả góp thẻ tín dụng, nhưng thay vì trả góp sau khi mua, tôi tiết kiệm trước và kiếm thêm lãi suất từ số tiền đó trong tài khoản Yu’e Bao.
Ngoài ra, tôi khuyến khích mọi người duy trì thói quen ghi chép chi tiêu hàng tháng. Việc này giúp bạn nhận ra những khoản chi không cần thiết (ví dụ: tôi phát hiện mình tiêu mất vài trăm nghìn mỗi tháng cho cà phê). Khi đã xác định được các khoản chi tiêu lãng phí, bạn có thể điều chỉnh kế hoạch chi tiêu của mình một cách từ từ và hợp lý. Đồng thời, việc ghi chép chi tiêu cũng giúp bạn xây dựng ngân sách phù hợp, và phần dư thừa sẽ được chuyển sang tiết kiệm ép buộc.
Sau khi đã tiết kiệm được một khoản tiền, câu hỏi tiếp theo là: nên đặt số tiền đó vào đâu? Phần tiếp theo sẽ giới thiệu về ba loại tiền phổ biến trong quản lý tài chính cá nhân.
Ba loại tiền
Alipay đã đề xuất khái niệm “ba loại tiền”, đây là một tư duy rất thịnh hành trong quản lý tài chính cá nhân hiện nay. Ba loại tiền này bao gồm:
- Tiền linh hoạt
- Tiền bảo vệ cuộc sống
- Tiền đầu tư sinh lời
Tiền linh hoạt
Tiền linh hoạt là số tiền dành cho tình huống khẩn cấp ngắn hạn. Mục đích của khoản tiền này là đảm bảo rằng nếu bạn bất ngờ mất thu nhập (ví dụ: thất nghiệp), bạn vẫn có thể duy trì mức sống hiện tại trong ít nhất sáu tháng. Số tiền cụ thể sẽ là chi phí hàng tháng của bạn nhân với sáu tháng, bao gồm cả các khoản nợ như thế chấp nhà cửa.
Yêu cầu đối với khoản tiền này là an toàn tuyệt đối và có thể rút ngay lập tức khi cần. Tôi thường giữ một phần trong tài khoản Yu’e Bao như một khoản tiền gửi thanh toán, vừa kiếm thêm lãi suất vừa đảm bảo tính thanh khoản. Một phần khác tôi đặt trong quỹ trái phiếu, nơi có mức rủi ro thấp hơn nhưng lợi nhuận cao hơn so với quỹ tiền tệ.
Tiền bảo vệ cuộc sống
Tiền bảo vệ cuộc sống nhằm giải quyết các vấn đề lớn như hưu trí, các rủi ro và sự cố bất ngờ. Trên thị trường có rất nhiều sản phẩm bảo hiểm liên quan, chẳng hạn như bảo hiểm hưu trí (ngoài bảo hiểm quốc gia, bạn có thể cân nhắc thêm bảo hiểm thương mại), bảo hiểm bệnh nặng, bảo hiểm tai nạn, hoặc thậm chí là quỹ giáo dục dành cho con cái.
Hiện tại, tôi đã mua bảo hiểm bệnh nặng và bảo hiểm tai nạn – cả hai đều là biện pháp phòng ngừa rủi ro bất ngờ. Dựa trên nhu cầu riêng của mình, tôi cũng đã thiết lập một quỹ trái phiếu chuyên dụng để chuẩn bị cho việc chăm sóc cha mẹ khi họ già đi hoặc trong trường hợp xảy ra các chi phí y tế bất ngờ.
Hầu hết các rủi ro có thể được quản lý bằng cách đầu tư định kỳ vào quỹ trái phiếu, một lựa chọn ổn định với lợi suất khá tốt.
Tiền đầu tư sinh lời
Sau khi đã đảm bảo hai khoản tiền trên, bạn có thể xem xét đầu tư số tiền còn lại để tăng giá trị. Đây là phần mà hầu hết mọi người quan tâm và thảo luận nhiều nhất. Để quản lý khoản tiền này hiệu quả, bạn cần dành thời gian và công sức nghiên cứu.
Trong trường hợp của tôi, tôi đã chia khoản tiền này thành ba phần:
- Chứng khoán chiếm phần lớn.
- Bất động sản cũng đóng vai trò quan trọng.
- Quỹ đầu tư chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ.
Khi còn trẻ, khả năng chịu đựng rủi ro cao hơn, nên việc đầu tư vào các tài sản rủi ro cao là hợp lý. Tuy nhiên, khi tuổi tác tăng lên, tỷ lệ đầu tư vào các tài sản rủi ro cao nên giảm dần. Có một nguyên tắc cổ điển khuyên rằng: khi 20 tuổi, bạn có thể đầu tư 80% thu nhập vào các tài sản rủi ro cao; khi 30 tuổi, tỷ lệ này giảm xuống còn 70%, và cứ tiếp tục giảm theo từng năm.
Kết luận
Ba loại tiền này cần được ưu tiên theo thứ tự: tiền linh hoạt là quan trọng nhất, tiếp theo là tiền bảo vệ cuộc sống, và cuối cùng là tiền đầu tư sinh lời.
Cuối cùng, tất cả những gì chúng ta đã thảo luận đều dựa trên một điều kiện lớn: môi trường chính trị ổn định. Đây cũng là một dạng rủi ro mà chúng ta cần kiểm soát. Có hai cách để giảm thiểu rủi ro này:
- Đa dạng hóa danh mục đầu tư qua các kênh khác nhau.
- Xây dựng một chiến lược dài hạn và kiên định với nó.
Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về quản lý tài chính cá nhân!
Sửa đổi lần cuối vào 2025-03-11